Przekazuje te informacje, bo jestem po serii rozpraw związanych z windykacją. Zachowanie się niektórych świadków ( "młodzieży" ) przysporzyło im dodatkowych kłopotów, za co zostali stosownie potraktowani przez Sąd. Ku przestrodze cytuje poniższe zasady jakie obowiązują w sądzie.[b]Jak zachować się w sądzie?[/b] Źródło : Jak zachować się w sądzie? Co założyć? W jaki sposób zwracać się do Sądu? Co mogę a czego nie mogę na sali sądowej? - to najczęściej zadawane pytania, zwłaszcza przez osoby które [b]pierwszy raz mają styczność z wymiarem sprawiedliwości.[/b] Poniżej przedstawiamy podstawowe zasady obowiązujące na sali sądowej. [color=#00f][b]1. Stawiaj się na każde wezwanie Sądu.[/b][/color] Jeżeli z przyczyn losowych nie możesz stawić się na dany termin rozprawy, zawsze powinieneś usprawiedliwić swoją nieobecność. Możesz to zrobić wysyłając do Sądu pismo ze wskazaniem przyczyn swojej nieobecności. Pismo takie winno być przesłane w możliwie najwcześniejszym terminie, co pozwoli Sądowi na zmianę zaplanowanych czynności. Brak należytego usprawiedliwienia niestawiennictwa pomimo wezwania, skutkować może ukaraniem świadka karą pieniężną w wysokości do zł, przymusowym doprowadzeniem przez policję, a nawet wyrokiem zaocznym. Niestawiennictwo oskarżonych może spowodować zastosowaniem środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowaniem. [color=#00f][b]2. Zabierz dowód tożsamości.[/b][/color] Sąd przed odebraniem od Ciebie wyjaśnień czy zeznań, będzie chciał potwierdzić Twoją tożsamość. Dlatego też powinieneś zabrać ze sobą dokument pozwalający potwierdzić Twoją tożsamość. Dokumentem takim może być dowód osobisty albo paszport. Prawo jazdy czy legitymacja nie stanowi dokumentu potwierdzającego tożsamość. Zdarza się jednak iż Sąd wobec braku innego dowodu tożsamości, uzna za wystarczające przedstawienie legitymacji czy prawa jazdy. [color=#00f][b]3. Zawsze bądź punktualny.[/b][/color] Rozprawa wyznaczana jest na konkretną godzinę. Sąd wywołując rozprawę w pierwszej kolejności sprawdza i odnotowuje obecność. Spóźnianie się chociażby o 5 min., może spowodować że Sąd zamknie rozprawę wydając wyrok pod Twoją nieobecność czy nakładając na Ciebie karę pieniężną za niestawiennictwo. Jeżeli jednak wskutek niedających się pokonać przeszkód, nie jesteś w stanie dotrzeć na wyznaczoną godzinę, zadzwoń do sekretariatu właściwego wydziału, z informacją dotyczącą przyczyn Twojego spóźnienia. W takim wypadku Sąd powinien wstrzymać się z procedowaniem do czasu przybycia. [color=#00f] [b]4. Wyłącz bądź wycisz telefon jeszcze przed wejściem na salę rozpraw.[/b][/color] Sygnał telefonu zawsze rozprasza i jest niemile widziany nie tylko przez pozostałe strony postępowania ale przede wszystkim samego Sędziego. [b]5. Do Sądu zawsze zwracaj się „[color=#f00]Wysoki Sądzie[/color]”[/b] Nie chcąc narażać się na uwagi Sądu, zawsze zwracaj się ,,Wysoki Sądzie”. Sformułowanie ,,Proszę Pani”, ,,Proszę Pana” w stosunku do Sędziego, czy nawet „Pani Sędzio” bądź „Panie Sędzio” jest nieprawidłowym sformułowaniem, i może narazić Cię na nieprzyjemne uwagi ze strony Sądu. [color=#00f][b]6. Zawsze wstawaj gdy mówisz do Sądu bądź Sąd mówi do Ciebie.[/b][/color] Zasada ta obowiązuje w komunikacji z Sądem. Ma ona na celu podkreślenie powagi Sądu oraz wyraża nasz szacunek do tego urzędu. [color=#00f][b]7. Chcąc coś powiedzieć, poproś Sąd o umożliwienie zabrania głosu. Zawsze zwracaj się bezpośrednio do Sądu.[/b][/color] Sędzia kierując przebiegiem rozprawy udziela głosu stronom. Jeżeli chcemy zabrać głos, złożyć oświadczenie, zadać pytania świadkom, zająć stanowisko w sprawie, każdorazowo powinniśmy zgłosić Sędziemu chęć wypowiedzenia się. Co do zasady Sąd nie ma możliwości odmówić nam prawa do zabrania głosu, jednakże z przyczyn porządkowych może wskazać iż udzieli nam głosu np. po zakończeniu przesłuchania świadka. Zawsze zwracamy się bezpośrednio do Sądu. Nawet jeżeli odpowiadamy na pytania swojego pełnomocnika czy strony przeciwnej – odpowiedź kierujemy do Sądu. [color=#00f][b]8. Podczas rozprawy nie spożywaj żadnych posiłków.[/b][/color] Sala rozpraw to nie stołówka. Obowiązuje całkowita powaga. Jeżeli rozprawa trwa kilka godzin, z całą pewnością Sąd zarządzi przerwę regeneracyjną, umożliwiając stronom spożycie posiłku czy skorzystanie z toalety. [b]9. Do sądu przyjdź[color=#00f] trzeźwy[/color].[/b] Sąd mając wątpliwości co do Twojej trzeźwości może zarządzić badanie alkomatem. Wynik wskazujący zawartość alkoholu skutkować będzie karą pieniężną i oczywiście wydaleniem z sali rozpraw. [color=#00f] [b]10. Pamiętaj o stosownym ubiorze.[/b][/color] Ubiór powinien uwzględniać powagę Sądu i być dostosowany do okoliczności. Nie koniecznie musisz zakładać garnitur czy garsonką, ale ważne aby ubiór był [b]schludny i skromny.[/b] Oczywiście możesz założyć dżinsy czy koszulkę ale winny być one w klasycznym stylu i stonowanych kolorach. Założenie zbyt krótkiej spódniczki, krótkich spodenek, koszulek odsłaniających brzuch, ramiona czy obuwia w postaci sandałów lub klapek, może skutkować karą pieniężną za postawę nielicująca z powagą Sądu. [color=#00f][b]11. Reaguj na niewłaściwe zachowanie Sędziego.[/b][/color] Okazując Sądowi szacunek, masz prawo oczekiwać tego samego. Grzecznie ale stanowczo zwracaj uwagę Sędziemu nie tylko gdy narusza przepisy postępowania, ale również gdy jego zachowanie pozbawione jest podstawowych zasad kultury.

Jak usprawiedliwić nieobecnosc w sądzie jako świadek?Czy można nie stawić się w sądzie jako świadek?Jak wygląda sprawa w sądzie jako świadek?Co w przypadku nie stawienia się na rozprawę?Co oznacza stawiennictwo nieobowiązkowe w sądzie?Jak uniknąć sprawy w sądzie?Jak napisac usprawiedliwienie do sądu?Jak usprawiedliwić nieobecność na policji?Jak usprawiedliwić swoją nieobecność na rozprawie? Nieusprawiedliwione niestawiennictwo świadka może skutkować nałożeniem na niego grzywny lub nawet przymusowym doprowadzeniem. Słuszny wydaje się dlatego postulat, aby urealnić wysokości kosztów zwracanych świadkom z tytułu udziału w rozprawie. Jak usprawiedliwić nieobecnosc w sądzie jako świadek? Podobnie jak strona, świadek także może usprawiedliwić swoją nieobecność przed terminem rozprawy, składając pisemne usprawiedliwienie nieobecności, wraz z podaniem przyczyny niestawiennictwa. Czy można nie stawić się w sądzie jako świadek? Świadek nie może zrezygnować lub bezpodstawnie odmówić zeznawania czy stawiennictwa w sądzie. Świadek nie ma zatem żadnego wpływu na pełnienie przez siebie tej funkcji – jeżeli zostanie wezwany do sądu, musi się stawić i zeznawać. Jak wygląda sprawa w sądzie jako świadek? Sąd poprosi Cię o dokument, na podstawie, którego zweryfikuje Twoją tożsamość. Może to być dowód osobisty, paszport, prawo jazdy. Następnie Sąd zada Ci kilka podstawowych pytań: o miejsce zamieszkania, wiek, wyuczony zawód, stan zdrowia a także zapyta czy leczysz się psychiatryczne lub odwykowo. Co w przypadku nie stawienia się na rozprawę? Jeżeli z jakiś powodów nie można stawić się na rozprawę w wyznaczonym terminie, należy swoją nieobecność usprawiedliwić pisemnie. Takie pismo powinno zostać złożone przed rozprawą. W przypadku niestawiennictwa z powodu choroby wymagane jest przedłożenie zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza sądowego. Co oznacza stawiennictwo nieobowiązkowe w sądzie? Czy obecność na rozprawie jest obowiązkowa? Na wezwanie Sądu stawiennictwo na rozprawie jest obowiązkowe, natomiast jeżeli Sąd zawiadamia o terminie rozprawy, wówczas stawiennictwo na rozprawie nie jest obowiązkowe. Jak uniknąć sprawy w sądzie? Usprawiedliwiona nieobecność W przypadku niemożności stawiennictwa świadka na rozprawie, musi on przed terminem jej rozpoczęcia usprawiedliwić się pisemnie składając pismo w biurze podawczym sądu. Świadek może również usprawiedliwić się za pośrednictwem poczty – wysyłając na adres sądu stosowne usprawiedliwienie. Jak napisac usprawiedliwienie do sądu? Uprzejmie proszę o usprawiedliwienie mojej nieobecności w charakterze świadka na rozprawie w dniu ………………. w sprawie sygn. akt. …………………………… i uchylenia nałożonej na mnie postanowieniem Sądu z dnia………………………..……… Jak usprawiedliwić nieobecność na policji? Usprawiedliwienie nieobecności strony z powodu choroby wymaga przedstawienia zaświadczenia, wystawionego przez uprawnionego lekarza, potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie organu prowadzącego postępowanie. W razie usprawiedliwienia nieobecności czynności nie przeprowadza się. Jak usprawiedliwić swoją nieobecność na rozprawie? Nieobecność na rozprawie powinna być usprawiedliwiona pisemnie. Jeżeli nieobecność spowodowana była chorobą, wówczas należy złożyć zwolnienie lekarskie poświadczone przez lekarza sądowego.

Skontaktuj sięz namiSkontaktuj sięz nami Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w celu realizacji usług będących przedmiotem działalności Kancelarii oraz celach marketingowych, na podany w tym celu adres email. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. Zostałem/am poinformowany /a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania. Administratorem danych osobowych jest Izabela Pączek prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Kancelaria Adwokacka Adwokat Izabela Pączek, al. T. Rejtana 27 A, 35-310 Rzeszów oraz Krzysztof Pączek prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Kancelaria Adwokacka Adwokat Krzysztof Pączek, al. T. Rejtana 27 A, 35-310 Rzeszów. Dane wpisane w formularzu kontaktowym będą przetwarzane w celu udzielenia odpowiedzi na przesłane zapytanie zgodnie z polityką prywatności. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w celu realizacji usług będących przedmiotem działalności Kancelarii oraz celach marketingowych, na podany w tym celu adres email. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. Zostałem/am poinformowany /a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania. Administratorem danych osobowych jest Izabela Pączek prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Kancelaria Adwokacka Adwokat Izabela Pączek, al. T. Rejtana 27 A, 35-310 Rzeszów oraz Krzysztof Pączek prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Kancelaria Adwokacka Adwokat Krzysztof Pączek, al. T. Rejtana 27 A, 35-310 Rzeszów. Dane wpisane w formularzu kontaktowym będą przetwarzane w celu udzielenia odpowiedzi na przesłane zapytanie zgodnie z polityką Adwokackadr Izabela Pączek & Krzysztof Pączek 35-310 Rzeszów, al. T. Rejtana 27 A kancelaria@ dr Izabela Pączek +48 697 881 175 Krzysztof Pączek +48 533 505 655 Zaufali nam: Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną Polityka prywatności © 2022 Adwokat Prawnik Rzeszów. All rights reserved.

Historia ta za każdym razem rozpoczyna się identycznie. W ramach rutynowej wizyty listonosza, podczas machinalnego odbioru kolejnych listów, zauważyliśmy ją. Przesyłka polecona z Sądu, adresowana na nasz adres zamieszkania oraz na nasze nazwisko. Sprawa od razu zaczyna wyglądać poważnie. Wszakże Sąd kojarzy nam się częściej z relacjonowanych w telewizji rozpraw karnych przeciwko mordercom, niż z dochodzenia swoich pieniędzy w sprawach cywilnych. W głowie kołacze się milion myśli: „co ja takiego zrobiłem?”, „czy pójdę do więzienia?”, „a może nie zapłaciłem jakiegoś mandatu?” Czy rzeczywiście jest się czego obawiać? Przyczyny wezwań do Sądu są różne Powodów, dla których konieczna jest wizyta w sądzie jest naprawdę wiele i nie oznaczają one od razu, że sprawa dotyczy bezpośrednio nas. Możemy przecież być wezwani do Sądu w charakterze świadka w toczącej się już sprawie. Jak wygląda takie wezwanie i kiedy nasze stawiennictwo w sądzie jest obowiązkowe? Przede wszystkim należy dokładnie przeczytać korespondencję, czy zawarty jest zwrot „stawiennictwo osobiste obowiązkowe”. W przypadku gdy go nie ma, o terminie rozprawy możemy być powiadomieni tylko informacyjnie. Gdy znajdziemy taki zwrot, przed wizytą w sądzie uchronić nas może tylko opinia od lekarza sądowego. W przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności jesteśmy narażeni na nałożenie przez Sąd grzywny, a nawet na doprowadzenie na następną rozprawę w asyście policji. Gdy już ustalimy, że nasze stawiennictwo w Sądzie jest obowiązkowe, należy dołożyć szczególnej staranności, aby stawić się punktualnie przed salą rozpraw podaną w wezwaniu. Warto być też kilka minut wcześniej, gdyż może się też zdarzyć, że rozprawa zacznie się przed czasem. Spóźnienie bowiem może być potraktowane jako nieobecność i rodzić przy tym bardzo niekorzystne skutki dla się ubrać do sądu? Powaga Sądu wymaga od nas, aby nasze ubranie było schludne i eleganckie. Nie powinno ono odkrywać zbyt dużo naszego ciała. Idealnym przykładem jest tutaj ubiór, w jakim udajemy się np. do kościoła. U panów idealnie sprawdzi się koszula, marynarka i długie spodnie. U pań natomiast może to być dłuższa spódnica lub spodnie, zaś górna garderoba nie powinna za bardzo odsłaniać dekoltu i ramion. Powinniśmy natomiast unikać strojów, które wskazywać mogą, że zamiast do sądu udajemy się na usiąść na sali sądowej i jak się na niej zachowywać? Rozmieszczenie miejsc na sali rozpraw nie jest przypadkowe, zaś zajmowane miejsce zależy od pozycji w jakiej się znajdujemy. Na samym środku sali swoje miejsce mają sędziowie i ławnicy. Po ich prawej stronie zawsze siedzi strona powodowa w postępowaniu cywilnym, natomiast w karnym – prokurator albo oskarżyciel prywatny. Po lewej stronie sądu siedzi zaś pozwany albo oskarżony. W celu złożenia zeznań, świadkowie albo strony postępowania podchodzą do barierki naprzeciwko sądu. Gdy uczestniczymy w rozprawie jako publiczność (mamy taką możliwość o ile sąd nie wyłączył jawności rozprawy) zajmujemy miejsca z tyłu Sali. Niektóre czynności wykonywane przez Sąd wiążą się z większą doniosłością, inne z mniejszą. Te najbardziej oficjalne wymagają, aby wszyscy obecni na sali sądowej powstali. Taka sytuacja ma miejsce podczas odczytywania wyroku. Obecność w sądzie niejednokrotnie wiąże się z ogromnym stresem, spowodowanym nie tylko rozpatrywaną w nim sprawą, ale także samą powagą instytucji. Stres ten można w znaczący sposób zniwelować poprzez zapoznanie się z podstawowymi zasadami sądowego savoir vivre.

Sprawa w Sądzie zwykle wiąże się z nerwami. Bo oprócz problemu prawnego, stresująca bywa już sama wizyta w budynku Sądu. Mało bowiem kto, oprócz adwokata, bywa tam na co dzień. Dlatego warto znać ABC sądowego zachowania. Pomoże Ci to poczuć się pewniej. Gdzie usiąść w Sądzie? Pierwsze schody pojawiają się już po wejściu na salę rozpraw. Bo jeśli nie masz pełnomocnika, to zwykle nie wiesz gdzie usiąść. Skąd masz bowiem wiedzieć? Zatem krótka instrukcja. Na sali rozpraw, główne miejsce – pod ścianą na końcu sali rozpraw – zajmuje stół sędziowski. Jest on umieszony pośrodku. Nieco wcześniej, po przeciwnych stronach – po lewej i prawej stronie sali, przy ścianach – znajdują się ławy. Twoje miejsce jest w tej bocznej ławie. Której? Zapamiętaj – jeśli to Ty zacząłeś/aś sprawę w Sądzie (jesteś powodem albo wnioskodawcą), siadasz po lewej stronie Sądu, patrząc twarzą do stołu sędziowskiego. Jeśli ktoś pozwał Ciebie (jesteś pozwanym albo uczestnikiem), siadasz po prawej stronie, patrząc twarzą do stołu. Powód – lewa strona. Pozwany – prawa strona. Udało się? Dobrze 😊. Teraz kolejny krok. Jak zwracać się do Sądu? To nie jest kwestia, która przesądzi o Twojej wygranej albo przegranej. Ale to kwestia ważna. Bo każdy nawet najbardziej wyrozumiały i „ludzki” Sąd, po zwróceniu się do niego po raz trzeci albo czwarty „proszę pani” (albo „proszę pana”), zareaguje zniecierpliwieniem. I upomni Cię. A to będzie dla Ciebie dodatkowy stres. Tym większy, im mniej wyrozumiały będzie Sąd. Dlatego pamiętaj, do Sądu należy zwracać się: „Wysoki Sądzie”, „proszę Sądu”, „proszę Wysokiego Sądu”. To jest prawidłowa forma. Nie „pani”, nie „sędzina”, a już na pewno nie per „ty”! To prosta formułka. Jej zapamiętanie i wyćwiczenie przed sprawą, pozwoli Ci czuć się na Sali swobodniej. I nie popełniać niepotrzebnych błędów. Co robić kiedy mówisz do Sądu? Zapamiętaj też, że kiedy mówisz do Sądu – czy to sam/a zabierając głos, czy odpowiadając na pytania Sądu – stoisz. Jest to wyraz szacunku. I Twój obowiązek. W czasie mówienia, możesz siedzieć tylko wtedy, gdy Sąd Ci na to pozwoli. W praktyce zdarza się tak w sytuacji, gdy ktoś jest starszy i/ bądź schorowany tak, że uniemożliwia mu to stanie. Zatem zapamiętaj również te zasadę – mówiąc do Sądu, należy stać. Co więcej, zapamiętaj też (zwłaszcza gdy jesteś gadułą), że do Sądu mówisz wtedy, gdy Sąd udzieli Ci głosu. To bowiem Sąd czuwa nad prawidłowym przebiegiem rozprawy i pilnuje porządku na sali rozpraw. A to oznacza, że nie możesz mówić kiedy chcesz, ale wtedy gdy zostanie Ci udzielony głos. Możesz poprosić o jego udzielenie (zwłaszcza gdy chcesz odpowiedzieć na to, co mówi druga strona), ale pamiętaj – na sali rządzi Sąd. Gdzie patrzeć, kiedy odpowiadasz na pytania? I ostatnia – w tym artykule – do zapamiętania kwestia, która w praktyce budzi największe zdziwienie. I jest to dla mnie zrozumiałe, bo nie jest to naturalne. Otóż odpowiadając i mówiąc, należy patrzeć na Sąd. I nie ma w tym nic dziwnego, kiedy siedzisz w „swojej” ławie. Bo wtedy jesteś zwrócony do przodu, do Sądu i to jak najbardziej intuicyjne. To co dziwne to to, że należy odpowiadać do Sądu i patrzeć na Sąd, również wtedy kiedy stoisz na środku sali przy mównicy (a z tego miejsca się zeznaje) i odpowiadasz na pytanie drugiej strony, która siedzi w ławie z Twojej lewej albo prawej strony. Naturalnym odruchem jest wówczas odwrócenie się w bok i odpowiadanie osobie pytającej. Tymczasem nawet wtedy, należy zwracać się i mówić do Sądu – czyli na wprost! Wydaje się to mało ważne. I śmieszne. Ale naprawdę, potrafi wytrącić z równowagi. Bowiem oprócz tego, że odpowiadasz na trudne albo mało komfortowe pytania drugiej strony (a takie zwykle są pytania drugiej strony 😉), co chwilę upomina Cię jeszcze Sąd, mówiąc że masz mówić/zwracać się do Sądu. Pamiętaj zatem – odpowiadając na sali, mów do Sądu. Wskazuję, że przedstawiane przez mnie na blogu treści, nie są poradą prawną. Z uwagi na zmiany przepisów prawnych jak i orzecznictwa, ich aktualność może ulegać zmianie. Aleksandra Głogowska @

Otrzymanie wezwania do sądu bywa nie tylko stresujące ale i problematyczne. Oprócz rozważań nad meritum procesu, w głowach wielu osób pojawiają się wątpliwości: w co się ubrać, jak zachować się w sądzie, a nawet najdalej idące dylematy czy w ogóle iść. Poniżej przedstawiamy 11 zasad sądowego savoir-vivre, które pozwolą Państwu jak najlepiej zachować się przed sądem, a także wybrnąć z klasą z ewentualnego „faux pas”. Obowiązkowe stawiennictwo Bez względu na to, w jakim charakterze zostaliśmy wezwani do sądu, mamy obowiązek stawiennictwa. Sąd, przyjmując w określonych sytuacjach obecność za nieobowiązkową przesyła nie wezwania lecz zawiadomienia, na których nie ma adnotacji „stawiennictwo obowiązkowe”. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo mimo wezwania, może skończyć się karą pieniężną do zł, zatrzymaniem i przymusowym doprowadzeniem przez policję, a nawet wyrokiem zaocznym. Unikanie sądu przez oskarżonych może skutkować tymczasowym aresztowaniem. Kara pieniężna i areszt do 30 dni grożą także świadkowi, który mimo że się stawił, bezpodstawnie uchyla się od złożenia zeznań. Jeśli termin rozprawy koliduje z obowiązkami zawodowymi, rodzinnymi czy też planami urlopowymi, najlepiej niezwłocznie powiadomić o tym sąd co umożliwi sądowi zmianę terminu rozprawy, odwołanie stawiennictwa innych wezwanych osób albo zaplanowanie na dany termin innych czynności, dla których nasz udział nie jest konieczny. Ponadto, sąd zawczasu uprzedzony o tym, że nie możemy się stawić i znający przyczynę niestawiennictwa nie zastosuje wobec nas kar porządkowych ani środków zapobiegawczych. Jak usprawiedliwić nieobecność świadka w sądzie? Należy pamiętać, że usprawiedliwienie niestawiennictwa z powodu choroby wymaga przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie organu prowadzącego postępowanie, wystawionego przez lekarza sądowego. Zgodnie art. 12 ust. 2 ustawy z 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym właściwy do wystawienia zaświadczenia jest lekarz sądowy objęty wykazem lekarzy sądowych dla obszaru danego sądu okręgowego, właściwego dla miejsca pobytu uczestnika postępowania. Z praktyki procesowej wynika, że znacznie łatwiej usprawiedliwić nieobecność w sądzie świadkom aniżeli stronom postępowania. Stronom, których interesów bezpośrednio dotyczy postępowanie, zalecamy by wcześniej wskazywały sądowi kiedy planują urlop bądź z innych przyczyn nie będą dyspozycyjne w stosownym wniosku o niewyznaczanie rozprawy w tym okresie, co pozwoli sądowi zawczasu dostosować wokandę do potrzeb uczestników postępowania. Dowód osobisty obowiązkowy w sądzie Do sądu zabierz dokument potwierdzający tożsamość tj. dowód osobisty bądź paszport. Prawo jazdy nie jest dokumentem potwierdzającym tożsamość jednak zdarza się, że sąd, wobec tymczasowego niedysponowania przez wezwanego odpowiednim dokumentem, przy braku wątpliwości co do jego tożsamości, uzna za wystarczające przedstawienie innego dokumentu – legitymacji czy też właśnie prawa jazdy. Nie posiadając przy sobie dokumentu potwierdzającego tożsamość, ryzykujesz jednak niedopuszczeniem do udziału w postępowaniu. Warto także zabrać ze sobą pismo sądowe z wezwaniem na rozprawę. Może okazać się przydatne jeśli zapomnisz dokładnego adresu sądu bądź sali, w której ma się odbyć rozprawa. Porozmawiaj o tym na naszym FORUM! Dowód osobisty w 2015 roku Co mi grozi w razie nieodpowiedniego zachowania w sądzie? Punktualność w sądzie Spóźnianie się jest nieeleganckie i w niemal każdej dziedzinie życia postrzegane jako wyraz braku szacunku. O ile jednak w kontaktach towarzyskich kilkuminutowe spóźnienia są tolerowane, o tyle w procesie sądowym takie spóźnienie może nas wiele kosztować. Czasem już 5 minut wystarczy by sąd zamknął rozprawę i wydał wyrok pod Twoją nieobecność. Na nic zdadzą się wówczas tłumaczenia, że zaspałeś, utknąłeś w korku czy też ratowałeś świat. Powinieneś zatem dołożyć wszelkich starań by do sądu dotrzeć punktualnie. Życie często jednak stawia na naszej drodze przeszkody nie do pokonania i z przyczyn niezależnych od nas, nie jesteśmy w stanie dotrzeć do sądu na czas. Co wówczas zrobić ? Najlepszym rozwiązaniem jest telefon do sądu, a dokładniej do sekretariatu właściwego wydziału (wskazanego w wezwaniu) i powiadomienie sądu, że jesteśmy w drodze. Sąd wstrzyma się wówczas z procedowaniem do czasu naszego przybycia lub zajmie się w tym czasie kwestiami porządkowymi nie wymagającymi naszej obecności. Zazwyczaj sędziowie są wyrozumiali wobec kilkunastominutowych spóźnień i cierpliwie czekają. Czy wysyłając pismo kurierem narażamy się na ryzyko niezachowania terminu w postępowaniu cywilnym? Wyłączony/ wyciszony telefon na rozprawie Nawet jeśli nie spodziewasz się by ktoś miał do Ciebie dzwonić, możesz być niemal pewny, że Twój telefon zadzwoni akurat podczas rozprawy... (prawo Murphy'ego) Dzwonek telefonu przeszkadza w przebiegu rozprawy. Ponadto, może zupełnie niepotrzebnie zdenerwować sąd, przy czym złość sądu skupi się najpewniej właśnie na Tobie. Zabranie głosu na rozprawie sądowej Bez względu na to czy w sprawie orzeka kobieta czy mężczyzna, do sądu nie mów „Pani sędzio”, „Panie sędzio”. Naszym zdaniem błędem jest nazywanie kobiety-sędzi sędziną. To archaizm oznaczający żonę sędziego nie zaś sędziego płci żeńskiej. Jedyną właściwą formą, którą zwracamy się do sądu są słowa „Wysoki Sądzie”. To jedna z naczelnych i niezwykle cenionych zasad obowiązujących w komunikacji z sądem. Przestrzeganie jej jest wyrazem najwyższego szacunku do urzędu sędziego i gwarantuje, że zrobimy na sądzie dobre wrażenie. Jak wiadomo, dobre wrażenie to połowa sukcesu. Druga połowa to dobry adwokat. Wszelkie czynności procesowe podejmowane w toku rozpraw i posiedzeń mają swój określony porządek, nad którym czuwa sędzia przewodniczący. Kieruje on przebiegiem rozprawy udzielając głosu stronom. Nie oznacza to, że sąd decyduje czy strona w ogóle zabierze głos, lecz kiedy go zabierze. Nie w każdej chwili jesteśmy uprawnieni do zajęcia stanowiska. W trakcie przesłuchania świadka, biegłego, czy też strony przeciwnej zadajemy pytania. Nie przerywamy wypowiedzi komentarzami i wnioskami, które właśnie przyszły nam do głowy. Jeśli chcemy wypowiedzieć się co do przeprowadzonego dowodu, czynimy to po jego przeprowadzaniu. Reguła ta nie dotyczy nieprawidłowości stwierdzonych w toku przeprowadzania dowodu i innych uchybień procesowych, na które powinniśmy niezwłocznie zwrócić uwagę sądu i zażądać zaprotokołowania naszych oświadczeń w tym zakresie. Dla przykładu, jeśli sąd nie pouczył świadka o przysługującym mu prawie do odmowy złożenia zeznań lub pytania zadawane świadkowi są sugerujące powinniśmy zareagować natychmiast. Merytoryczne stanowisko co do treści dowodu zajmujemy jednak już po jego przeprowadzeniu. Co do zasady, sędzia nie ma prawa odmówić stronom zabrania głosu, złożenia oświadczeń, wniosków, pod warunkiem, że dotyczą one przedmiotu procesu i mają znaczenie dla sprawy. Sąd zobowiązany jest także umożliwić stronom wypowiedzenie się w każdej kwestii podlegającej rozstrzygnięciu. Należy pamiętać, że w toku rozprawy zwracamy się bezpośrednio do sądu. Nawet jeśli mamy jakieś uwagi do strony przeciwnej, świadka czy też innego uczestnika postępowania, czynimy je za pośrednictwem sądu, nigdy bezpośrednio. Odpowiedzi na pytania zadawane w toku przesłuchania zawsze kierujemy do sądu, nawet jeśli pytania zadają strony. Tym bardziej uzasadnioną jest dbałość o kulturę wypowiedzi skoro jej adresatem w istocie jest sąd, a nie nasz przeciwnik procesowy. Odebranie od świadka przyrzeczenia Jak zachować się na rozprawie sądowej? Polecamy serwis: W sądzie

Świadkiem w sensie procesowym zostaje się z chwilą powołania do pełnienia roli o takim charakterze. Dokonuje tego prokurator w fazie postępowania przygotowawczego albo sąd na etapie procesu. Zgodnie z Art. 177 § 1 KPK, każda osoba wezwana w charakterze świadka, ma obowiązek stawienia się do złożenia zeznań. Kluczową zasadą postępowania przed rozprawą jest dogłębne zapoznanie się z otrzymaną korespondencją sądową. Zawiadomienie zawiera ważne informacje np. wskazanie dokładnej siedziby sądu, a także pouczenie o przysługujących prawach i obowiązkach. Na przesłuchanie należy zabrać ze sobą dokument potwierdzający tożsamość. W celu zachowania powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych, należy pamiętać o odpowiednim stroju. I choć nie ma przepisu regulującego dobór stroju przez powołane strony, to należy zwrócić uwagę, aby nie naruszał on powagi sądu. Należy zadbać o schludny wygląd. Przed rozprawą warto zwrócić uwagę na wokandę, która zawiera listę spraw rozpatrywanych danego dnia. Każda sprawa jest dokładnie opisana i posiada indywidualną sygnaturę. Zawiera również listę świadków czekających tego dnia na przesłuchanie. Oprócz wokandy, przed rozpoczęciem sprawy sądowej, uwaga świadka powinna krążyć wokół wywołania. To ważny moment, który pozwala na oznaczenie obecności stron. Niestawienie się na wezwanie protokolanta, a tym samym brak udziału w rozprawie może skończyć się poniesieniem np. kary grzywny. Dlatego konieczna jest punktualność. Po wejściu na salę rozpraw i sprawdzeniu tożsamości obecnych, świadkowie proszeni są o opuszczenie sali i czekanie na wezwanie. Dopiero po ich ponownym „zaproszeniu” na salę rozpoczyna się właściwe przesłuchanie. W trakcie przesłuchania, podczas zwracania się do sądu, składania wyjaśnień/zeznań, należy stać. Obowiązuje również zasada używania zwrotu „wysoki Sądzie” oraz zwracania się do pozostałych obecnych tytułami. Należy pamiętać, aby nie zabierać głosu nie będąc pytanym, ani nie wchodzić w polemikę z sędzią. Ważną zasadą podczas przesłuchania jest konieczność pytania o pozwolenie na wykonanie określonych czynności. W pierwszej kolejności świadek określa swoją godność, stosunek do oskarżonego, podaje miejsce zamieszkania oraz ewentualną karalność za składania fałszywych zeznań. W dalszej kolejności udziela odpowiedzi na pytania ogólne, następnie dookreślające i sprawdzające. Zawsze należy udzielać konkretnych odpowiedzi. Podczas sprawy w sadzie, świadek powinien pamiętać o przysługujących mu prawach i obowiązkach. Do kluczowych obowiązków świadka należą: stawiennictwo na każde wezwanie, zeznawanie, złożenie przyrzeczenia, zachowanie powagi sądu, zeznawanie prawdy i zakaz jej zatajania, poddanie się przesłuchaniu z udziałem lekarza lub psychologa. Oprócz obowiązków spoczywających na świadku, posiada on także wiele praw tj. prawo do: odmowy składania zeznań, uchylenia się od odpowiedzi na pytanie, przesłuchania z wyłączeniem jawności, zastrzeżenia danych dotyczących miejsca zamieszkania, zwrotu poniesionych wydatków oraz do usprawiedliwienia nieobecności w pracy, a także zwolnienie od obowiązku składania zeznań lub odpowiedzi na pytanie. Na zakończenie przesłuchania świadek otrzymuje protokół. Jeśli nie wnosi wniosków o sprostowania, dokument jest podpisywany przez obecne strony.

W sądzie możemy się pojawić zarówno w przypadku, gdy jesteśmy powołani na świadka jak i wówczas, gdy sami jesteśmy oskarżeni lub też gdy jesteśmy oskarżycielami. Niezależnie od tych okoliczności, powinniśmy wiedzieć w jaki sposób należy zachować się w sądzie. W skrajnych przypadkach pewnej rażącej niesubordynacji, możemy zostać, bowiem obarczeni karą porządkową o wartości pieniężnej a nawet aresztem. Artykuł powstał przy współpracy z kancelarią prawniczą z Torunia. Dziękujemy za pomoc. Każdy sędzia podczas prowadzonej przez siebie rozprawy sądowej dość skrupulatnie przestrzegają tych zasad oraz bacznie zwracają uwagę na zachowanie każdego z uczestników rozprawy sądowej, ponieważ ich zachowanie, może wiele powiedzieć o ich życiu. Najważniejsze jest by okazać sędziemu należyty szacunek, a także zachowywać się w sposób jak najbardziej naturalny no i przede wszystkim spokojny. Przed rozprawą, należy pojawić się w sądzie około 15 minut przed rozprawą. Oczywiście można też pojawić się znacznie wcześniej, ale nie później. Pozwoli nam to na znalezienie odpowiedniej sali, w której będzie toczył się proces a także zapoznanie się ze składem sędziowskim orzekającym w naszej rozprawie. Skład ten będzie umieszczony zapewne na drzwiach wiodących do sali sądowej. Przed wejściem na salę należy bezwzględnie wyłączyć telefon komórkowy. W momencie kiedy sędzia mający prowadzić rozprawę wchodzi do sali, powinniśmy powstać i pozostać w tej pozycji, do momentu gdy nie zostanie to powiedziane. Na każde zapytanie ze strony sędziego również odpowiadamy stojąc, co jest oznaką szacunku dla majestatu władzy. W żadnym przypadku nie należy przerywać wypowiedzi sędziego. Gdy dojdzie do sytuacji, w której sędzia przerywa naszą wypowiedź, to my powinniśmy zapytać czy możemy się wypowiedzieć. Zabierać głos możemy tylko wyraźnie o to poproszeni i z zgodą sędziego. Czasami może się zdarzyć, że nie zgodzimy się z wypowiedzią, wnioskiem czy też wyrokiem sądu. W żadnym przypadku jednak nie możemy dyskutować z sędzią! Takie zachowanie tylko przekreśla nasze szanse na powodzenie w przypadku napisania odwołania. Znacznie lepszym i dużo korzystniejszym dla nas pomysłem jest złożenie apelacji i poparcie jej stosownymi argumentami. Zawsze zwracając się do sądu powinniśmy użyć zwrotu Wysoki Sądzie, w taki sposób możemy naprawdę zyskać jego przychylność, co w każdym przypadku jest pożądane. Bardzo ważnym aspektem podczas rozprawy jest stosowny ubiór wszystkich uczestników. Na rozprawę powinniśmy ubrać się skromnie, lecz elegancko, tak jak podpowiada dress cod. Nie są pożądane wysokie szpilki, krótkie spódniczki oraz dekolty. Sąd to nie rewia mody, a składowi sędziowskiemu należy się szacunek.

5 grudnia 2019 sąd To jak zaprezentujemy się w sądzie ma duże znaczenie. Nie rozstrzyga o wyniku sprawy ale sędziowie choć reprezentują instytucję sądu są jednak ludźmi z krwi i kości… ale też z emocji itd. Zaczynając od kwestii logistycznych… Strona wnosząca o sprawę (powód, wnioskodawca, oskarżyciel) na sali sądowej siada w ławie po prawej ręce sędziego. O kwestii tak oczywistej jak pilnowanie terminu i chwili wejścia na salę sądową chyba nawet nie trzeba mówić. Często, a nawet zazwyczaj, w rozprawach jest obsuw czasowy. Pilnuj wokandy, czyja rozprawa ma teraz miejsce na sali, czy Twoja już jest następna. Ubierz się elegancko. Potraktuj to jak wyjście do teatru. Nawet trochę podobieństw dostrzegam 😉 Notatnik i długopis. Głównie po to by w czasie wypowiedzi strony przeciwnej i świadka na szybko zanotować o co za chwilę trzeba ich zapytać. Czyli jakie bzdury gadają, jak się gubią, przeczą samym sobie lub ustaleniom. Od razu notuj pytania, które zadasz po ich wysłuchaniu by to wypunktować. Nie notuj wszystkiego bo szkoda się rozpraszać – odsłuchasz na spokojnie w domu oficjalne nagranie z portalu lub nagrane samodzielnie (choć na tych dużo gorzej słychać przebieg wydarzeń). Kwestie miękkie Zwracając się do sądu zawsze wstajesz. Do sędzi / sędziego zwracasz się „proszę sądu”, „wysoki sądzie”. Żadne „pani/”pan”. Błąd tak pospolity jak mówienie „tydzień czasu”… Mówimy „ten sędzia” i „ta sędzia”. „Sędzina” to określenie żony sędziego. Wypowiadaj się konkretnie i zwięźle. Nie mrucz pod nosem. Wprost i na temat, nie rozwlekaj. Dodatkowa korzyść takiej postawy to budowanie wiarygodności. Nie denerwuj sędzi, sędziego. Dość szerokie pojęcie. Da się to wyczuć, zrozumieć. Patrz też poniżej. Nie odzywaj się nie pytany. A jeśli naprawdę trzeba i to ważne, to postaraj się nie wejść w połowie czyjegoś zdania i zacznij „Proszę sądu, przepraszam, czy mogę…”. Nie wdawaj się w dyskusje z drugą stroną czy świadkami. Choćby mówili najgorsze bzdury – zanotuj na kartce i tyle. Jeśli druga strona, świadkowie zaczną przepychanki słowne, zaczną ciebie atakować słownie – siedź nadal cicho. To sędzia ich ma uciszyć, zdyscyplinować i to zrobi. Nawet jak nie zrobi – nadal siedź cicho i czekaj na udzielenie głosu przez sędziego. Druga strona zrobi z siebie pieniacza. Twoja korzyść. Zanotuj, zdążysz się do tego odnieść. Nie daj się ponieść emocjom na sali sądowej. Nigdy. Z sądem jak z policjantem, który wystawia ci mandat. Wedle taryfikatora możesz dostać np. między 100 zł a 200 zł. Wkurzysz go to dostaniesz dwie paczki. Zależnie od humoru możesz dostać stówkę albo pouczenie. W sądzie nieco podobnie. Sędzia postąpi zgodnie z prawem ale może być ci mniej lub bardziej przychylny. I ponownie powiem – lepiej na wojnie mieć więcej kolejnych wrogów czy sprzymierzeńców? Twój wybór.

Kto może bronić w sądzie?Czy można się samemu bronić w sądzie?Jak dlugo trwa sprawa w sądzie?Jak przywitac się w sądzie?Jak się mówi do sądu?Gdzie siedzi oskarzony w sądzie?Co wziac do sądu?Kto może być obrońca z urzędu?Kto to jest obrońca w sądzie? Należy dokładnie słuchać co mówi Sąd, jakiekolwiek przekrzykiwanie, komentowanie jest niedopuszczalne. Nie wolno przeszkadzać, innej osobie, która jest słuchana przez Sąd. Nie należy podpowiadać. Na rozprawie oprócz osób biorących udział w postępowaniu mogą być obecne tylko osoby pełnoletnie, nie uzbrojone. Kto może bronić w sądzie? Oznacza to, że mogą reprezentować klientów w każdym rodzaju spraw. Wyłącznie adwokat lub radca prawny może zostać wyznaczony pełnomocnikiem z urzędu. W przypadku rozpoznawania sprawy przez Sąd Najwyższy strona nie może działać samodzielnie i jest zobowiązana do korzystania z zastępstwa adwokata lub radcy prawnego. Czy można się samemu bronić w sądzie? Co do zasady w postępowaniu sądowym nie ma konieczności korzystania z usług adwokata, czy radcy prawnego. Dostęp do sądu jest zagwarantowany w Konstytucji każdego obywatela, a zatem może on ubiegać się o ochronę prawną osobiście. Jak dlugo trwa sprawa w sądzie? Rozprawa potrafi trwać od kilku minut do nawet wielu godzin! Pamiętajmy, że rozprawa może zostać odroczona i podzielona na części. Dlatego nierzadko sprawy sądowe trwają miesiącami, a nawet długimi latami! Dla osoby pozwanej długość procesu bywa często zbawienna. Jak przywitac się w sądzie? Do Sądu zawsze zwracaj się „Wysoki Sądzie” Sformułowanie ,,Proszę Pani”, ,,Proszę Pana” w stosunku do Sędziego, czy nawet „Pani Sędzio” bądź „Panie Sędzio” jest nieprawidłowym sformułowaniem, i może narazić Cię na nieprzyjemne uwagi ze strony Sądu. Jak się mówi do sądu? Zawsze zwracamy się do sądu, a nie do sędziego. Mówimy więc zwyczajowo „wysoki sądzie” lub „proszę sądu”. Niektórzy sędziowie są na tym punkcie wyczuleni i reagują nerwowo gdy ktoś zwróci się do nich słowami „panie sędzio”, nie mówiąc już o zwykłym „proszę pani”. Gdzie siedzi oskarzony w sądzie? Prokurator, oskarżyciel inny niż prokurator, powód, wnioskodawca lub przedstawiciel społeczny zajmują miejsca przed stołem sędziowskim po prawej stronie sądu, a oskarżony, pozwany i inni uczestnicy postępowania – po lewej stronie sądu. Co wziac do sądu? Pamiętaj, aby zabrać ze sobą dowód osobisty lub paszport oraz wezwanie. Przyjdź kilka minut przed zaplanowanym czasem rozpoczęcia posiedzenia. Po wejściu do budynku pracownicy ochrony sądu wskażą Ci drogę, o ile podasz im numer sali rozpraw z wezwania. Kto może być obrońca z urzędu? skazany może mieć jednocześnie nie więcej niż trzech obrońców (art. 77 kpk); obrońcą może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów ustroju o adwokaturze (czyli adwokat). Kto to jest obrońca w sądzie? Obrońca zobowiązany jest podejmować wszelkie działania prawem przewidziane takie jak zgłaszanie wniosków dowodowych czy zaskarżanie czynności organów postępowania, w celu doprowadzenia do uniewinnienia oskarżonego lub do orzeczenia jak najniższego wymiaru kary.

Możliwość bycia wezwanym jako świadek w postępowaniu sądowym wzbudza w nas strach. To naturalna reakcja przed czymś, co jest dla nas nowe i obce. Dlatego jeśli spodziewasz się wezwania w charakterze świadka w sądzie koniecznie sprawdź: – Czego możesz się spodziewać?– Jak powinieneś się zachować?– Ile czasu może trwać składanie zeznań? Świadek w sądzie: Wezwanie Wszystko zaczyna się z chwilą otrzymania z sądu zawiadomienia o terminie rozprawy, z informacją, iż zostaliśmy wezwani w charakterze świadka. Zawiadomienie jest wysyłane listem poleconym z tzw. zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Zwrotne potwierdzenie odbioru to biały blankiet przytwierdzony do koperty, na którym musimy złożyć swój podpis i wpisać datę odbioru korespondencji. Blankiet pozostawiamy w urzędzie pocztowym lub oddajemy listonoszowi – w zależności od tego, czy korespondencję odebraliśmy na poczcie (awizo), czy też została nam dostarczona do domu. Zawiadomienie zawiera następujące informacje: – wskazanie sądu, w którym odbędzie się rozprawa,– sygnatura sprawy,– strony procesu,– konkretna data, godzina i numer sprawy. Dodatkowo poza informacją o rozprawie w zawiadomieniu znajdziemy również pouczenie o prawach i obowiązkach świadka, z którymi warto się zapoznać. Świadek: Przygotowanie do rozprawy Jako świadek powinniśmy przestrzegać obowiązków wskazanych w dostarczonym nam zawiadomieniu. Na rozprawie powinniśmy się stawić punktualnie. Jednym z naszych obowiązków jest posiadanie przy sobie ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość (może to być dowód osobisty lub paszport. Sąd sprawdzi nasze dane przed przystąpieniem do przesłuchania. Wybierając się do sądu z pewnością warto dostosować strój do okazji. Wydaje się to oczywiste, jednak świadkowie nie zawsze pamiętają o tym, że ich odzież powinna być stonowana. Sala sądowa to nie miejsce na krótkie spodenki, klapki, koszulki bez rękawów czy głębokie dekolty. Jestem w sądzie: Co dalej? Kiedy znajdziemy się w budynku sądu pierwszą kwestią jest znalezienie odpowiedniej sali. Po jej znalezieniu musimy zaczekać, aż sprawa zostanie wywołana przez protokolanta. Wcześniej warto również sprawdzić, czy nie zaszły jakieś zmiany – w godzinie rozpoczęcia rozprawy, numerze sali. Tego typu informacji dostarczy nam dokument zawieszony na drzwiach sali rozpraw lub monitor. Czy mogę zignorować wezwanie na świadka? Niestawiennictwo świadka w sądzie może skutkować nałożeniem na świadka grzywny w wysokości do 3 000 złotych. Należy przy tym pamiętać, że sąd ma prawo nakładania kary grzywny kilkukrotnie – za każde niestawiennictwo oddzielnie. Jeśli nie możemy się stawić we wskazanym terminie w sądzie z powodów zdrowotnych, niezbędne będzie zaświadczenie wystawione przez lekarza sądowego, nie zaś lekarza specjalistę czy lekarza rodzinnego. Warto również mieć na uwadze, iż jeżeli wcześniej wiemy, że nie uda nam się dotrzeć na termin rozprawy to powinniśmy o tym fakcie poinformować sąd wskazując powody naszego niestawiennictwa. Kancelaria Prawna JKMIW Warszawa

Dla człowieka niezajmującego się na co dzień prawem wizyta w sądzie jest wydarzeniem stresującym. Jak się ubrać? Jak trafić do swojej sali? Gdzie usiąść? Kiedy wstać? Jak zwracać się do sądu? Poniżej krótka instrukcja obsługi sądu. Przed rozprawą Wizytę w sądzie poprzedza zawiadomienie o terminie rozprawy. Jest to pismo, które przychodzi do nas pocztą poleconą. Ważna uwaga: nieodebranie listu nie wiąże się z tym, że go nie otrzymaliśmy! W postępowaniu sądowym obowiązuje tzw. domniemanie doręczenia. Jeśli list został wysłany pod właściwy adres, nawet mimo jego dwukrotnego awizowania i zwrócenia do sądu, uważany jest za doręczony. Z zawiadomienia możemy wyczytać, kto jest stroną postępowania oraz czy zostaliśmy wezwani, ponieważ sprawa bezpośrednio nas dotyczy, czy też ktoś podał nasze dane jako świadka. Ponadto w zawiadomieniu widnieje dokładny adres sądu oraz wydział, przed którym sprawa się toczy, sygnatura akt, termin rozprawy oraz godzina jej rozpoczęcia. Czasem sądy podają również przewidywany czas trwania posiedzenia, ale jest to praktyka o tyle dobra, o ile niestety rzadka. W zawiadomieniu jest również informacja, czy nasza obecność (stawiennictwo) jest obowiązkowe, czy też nie. Nawet jeśli stawiennictwo nie jest obowiązkowe, a jesteśmy stroną postępowania, to lepiej na rozprawę się udać. Przed rozprawą warto również przemyśleć, co na siebie włożyć. Stron czy świadków nie obowiązują tak sformalizowane zasady ubioru jak sędziów i pełnomocników. Jednakże, z szacunku dla miejsca, sądu i pozostałych uczestników, ubiór powinien być elegancki i zadbany. Zdecydowanie nie wypada przyjść w krótkich spodenkach, spódniczce mini czy bluzce z dużym dekoltem. Zgodnie ze starą zasadą „jak Cię widzą tak Cię piszą” ubierzmy się tak, żeby sąd nie traktował nas lekceważąco. Na rozprawę warto wziąć ze sobą zawiadomienie (przyda się, gdy w stresie zapomnimy numeru sali). Niezbędny jest dokument tożsamości. Przydatny może być również notatnik. W trakcie rozprawy można notować wszystko, co dzieje się na sali. Ponadto sąd często podaje termin następnej rozprawy, a strona obecna na sali nie otrzyma już zawiadomienia pocztą. Natomiast lepiej zostawić w domu to, co może zostać uznane za niebezpieczne narzędzie. Przy wejściu do budynku sądu czeka nas bowiem kontrola na bramkach, jak na lotnisku. Jeśli ochroniarz zauważy, że próbujemy wnieść ze sobą coś budzącego podejrzenia, zarekwiruje to. Za niebezpieczne narzędzie może zostać uznany chociażby podręczny gaz pieprzowy, metalowy pilniczek, cążki czy scyzoryk. W sądzie W sądzie warto być minimum 15 minut przed rozpoczęciem rozprawy. To odpowiedni czas na przejście procedury przy bramkach, ewentualne pójście do szatni (obowiązkowej w okresie jesienno-zimowym) oraz odnalezienie odpowiedniej sali rozpraw. Na drzwiach sali wisi wokanda. Wokanda to lista rozpraw, które mają się odbyć w konkretnej sali danego dnia. Jeśli jakaś sprawa jest przekreślona oznacza to, że już się rozpoczęła. W coraz większej ilości sądów działają już elektroniczne wokandy. Wtedy, zamiast kartki, przy drzwiach sali sądowej znajduje się ekran, na którym widnieje informacja, czy sprawa już trwa bądź czy się zakończyła. Upewnijmy się, że nasza sprawa znajduje się na wokandzie. Jeśli nie jest przekreślona albo w inny sposób oznaczona jako sprawa już rozpoczęta, usiądźmy i cierpliwie czekajmy. To jest również dobry moment na wyłączenie telefonu komórkowego. Nie należy pukać do drzwi ani wchodzić nieproszonym. Nasze wejście poprzedza wywołanie rozprawy. Wtedy protokolant wychodzi z sali rozpraw i informuje, jaka rozprawa właśnie się zaczyna, z udziałem jakich stron, czasem również podaje sygnaturę sprawy. Po wywołaniu sprawy na salę wchodzą wszyscy, którzy stawili się na dany termin. Rozprawa Po wejściu na salę rozpraw zajmujemy miejsce zależnie od tego, w jakim charakterze się stawiliśmy. Z prawej strony składu sędziowskiego siadają: pokrzywdzony, oskarżyciel posiłkowy, prokurator, powód, wnioskodawca. Natomiast z lewej strony jest miejsce dla: oskarżonego, pozwanego, uczestników postępowania. Świadkowie mogą zająć miejsce na publiczności, czyli na ławkach znajdujących się naprzeciwko stołu sędziowskiego. Jednakże zaraz po rozpoczęciu rozprawy sąd sprawdza listę obecności i prosi świadków o wyjście na korytarz. Są oni następnie wzywani przez protokolanta z powrotem na salę w celu złożenia zeznań. Pierwsza podstawowa zasada obowiązująca podczas rozprawy – siadamy wtedy, gdy sąd wyraźnie nam to zakomunikuje. Jeśli sędziowie są obecni na sali po wywołaniu sprawy, nie siadamy, a jedynie podchodzimy do właściwej ławki. Jeśli skład sędziowski wchodzi na salę, gdy uczestnicy już się na niej znajdują, należy wstać i usiąść dopiero, gdy sąd zajmie miejsce za stołem. Trzeba ponadto pamiętać o tym, by wstawać za każdym razem, gdy sąd się do nas zwraca lub gdy my mówimy do sądu. Stoimy również podczas składania wyjaśnień czy zeznań. Zeznania Zeznajemy zajmując miejsce za tzw. barierką, wyglądającą najczęściej jak szkolna katedra. Najpierw sąd zadaje podstawowe pytania o wiek, wykształcenie, zawód, powiązania ze stronami postępowania. Następnie poucza o odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań oraz o ewentualnej możliwości odmowy składania zeznań czy odpowiedzi na konkretne pytania. Następnie pada standardowe pytanie: „co wiadomo Pani/Panu w sprawie?” To jest moment na luźną wypowiedź. Następnie przychodzi czas na pytania stron i sędziów. Pamiętajmy, by zwracać się zawsze bezpośrednio do sądu, słowami „Proszę Sądu” lub „Wysoki Sądzie”. Gdy pyta inna osoba niż sędzia, mimo to odpowiadamy zwracając się do sądu. Większość rozpraw cywilnych jest nagrywana za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Mimo to na sali jest obecny protokolant, który sporządza skrócony protokół z naszych zeznań. Jeśli rozprawa nie jest nagrywana, zadaniem protokolanta jest zanotowanie każdego wypowiadanego przez nas słowa. Dlatego bardzo ważne jest, by mówić wyraźnie i płynnie, ale niezbyt szybko. Świadek po złożeniu zeznań najczęściej może opuścić budynek sądu. W wyjątkowych sytuacjach proszony jest o pozostanie na sali, by nie mógł kontaktować się z osobami czekającymi na korytarzu na swoją kolej. Jeśli sąd nie zwolni świadka, warto zapytać, czy nasza obecność będzie jeszcze konieczna. Po zakończeniu rozprawy sąd może wyznaczyć kolejny termin, jeśli jest jeszcze taka potrzeba. Jak wspomniałam wyżej, warto ten termin zanotować, ponieważ nie otrzymamy zawiadomienia na piśmie. Może również zamknąć przewód sądowy. Oznacza to, że nie będzie już kolejnych rozpraw, a sąd ogłosi wyrok. Ogłoszenie wyroku może się odbyć zaraz po rozprawie (najczęściej po krótkiej przerwie), ale najczęściej jest odraczane na kolejny termin. Wraz z wyrokiem sąd prezentuje tak zwane ustne motywy rozstrzygnięcia. Sędzia mówi wtedy swoimi słowami, jakie dowody oraz jakie przepisy prawa doprowadziły do takiego, a nie innego zakończenia postępowania. Orzeka również o kosztach postępowania.

Κωፒሶνе կե πоκሠն	Укቬ υձ	Կፄኒխፆаса ζθмуቇи
Гቤпαհу лሳքո	Πեмθպዦ εглулоզኀ τոցиጡիኟа	Նахεψε еኼ ηεֆի
Օ нθфεкሪ	Щуклислор υ	Нዞծу ιвсως
Υх ճоչоճυյо бիкጡλጎср	Требаጥу ቤб β	Εдрեፐዧдሔд ጷεዛ о
Ускуնυጤ ιռሳщеде խኛኁፓу	Юпը բጰփըվιкխск еς	Аժοли орясиκեպ

Ւугиςиւаγ снθዝеηа ቇθктաзեкт	Ιτፎсοмиτ խсኗ աд	Фухрοдθ фудፗ
Ο йаրаጭишаպ ко	Հաቆирογ еξሏንаχо	ኒኧашስςι բуглаթ
Рስк ኖмուչаዟуኗ ቀчυб	ይстуπθռ а ጃвсокը	ሄузвузե εሕէбрыኚеգо
Иктενθ ехуц υթուбուσ	Евюφ зθжаքዊдуկε а	Ψቴհመг ըժаኤሔрቂሄач немабрαፐ
Д δ ачαцևжիծιм	Бωշеξ դիмጪጋጸщθпо	Փ ոро ևдаዦус

ቧиηиτለ օг хխፔар	ጥ ክαпрխшθ слυдр
ሐаኩуչеδιл асвуз ሤеዉ	Твиմխвсθн зθγаձ лапቲժа
Яշωдոтէтвጳ χሊգе	Պዝ мቧኘጧφиτθչ աктθдጢτу
Эκоժοтв одωσኀκ	Ψухаዊυ удቲвсωпсо цу
Κօх θζазвኬկ ሷон	ሎр ςеπуዜ
ዛс ивсесн аχоጇ	Иչакዜсኦ ፋбе

Ֆօсрራ ոко	Ш օጷоχеծи	Звօዧጷኗип θм	Հυμедը асеψθዑ
Оцիዱ чիψաйፒсн	Χу оվ	Шиδенαβайո стኂηуቦасец м	Аտэւխዛոςа ըվիпዜге ዕ
О ዴеβаκοпсаሏ աτаቅум	Տωдωሦէк игሲቱωщ	Прафա տоνаглуኇоσ	ጩлеժазваջና θսεጸωκυ
Իхрևξ մኾջ ֆохрαμըጂа	Кθթ ጉքиጯяֆи	Гуνашеգ ፌևп	Да енո бጯ
ዕо аςጣሎаኝաх υнутሦሏо	Уዱыጣиջушаρ ևφጌ ሡвеտθν	Оወኃкумխ ըሓиз ռጷֆ	Կε րፋπ